Rozpoczynasz naukę angielskiego i nagle trafiasz na dwa różne warianty języka. Zamiast „lift”, słyszysz „elevator”, a „colour” nagle traci swoje „u”. Brzmi znajomo? Nie wiesz, której wersji się trzymać? Brytyjski angielski wydaje się bardziej formalny, podczas gdy amerykański jest prostszy i bardziej bezpośredni. W dodatku obie wersje mają różne akcenty i zasady wymowy! Poznaj najważniejsze różnice między brytyjskim a amerykańskim angielskim. Wybierz ścieżkę, która najlepiej odpowiada Twoim potrzebom i unikaj nieporozumień.
Słownictwo: te same znaczenia, inne słowa
Różnice leksykalne między brytyjskim a amerykańskim angielskim mogą przyprawić o zawrót głowy. Czasami wydaje się, że obie wersje języka pochodzą z dwóch różnych światów. Niektóre słowa mają zupełnie inne odpowiedniki, choć oznaczają dokładnie to samo. Jeśli nie jesteś świadomy tych różnic, łatwo o nieporozumienia.
Przykłady różnic w słownictwie:
-
Brytyjski: „lift” – Amerykański: „elevator”
-
Brytyjski: „flat” – Amerykański: „apartment”
-
Brytyjski: „lorry” – Amerykański: „truck”
-
Brytyjski: „boot” (bagażnik) – Amerykański: „trunk”
-
Brytyjski: „biscuit” – Amerykański: „cookie”
Czy wyobrażasz sobie zamawianie „chipsów” w brytyjskim pubie i dostanie frytek zamiast chrupiących przekąsek? Albo proszenie o „rubber” w amerykańskiej klasie i wywołanie konsternacji, ponieważ „rubber” w USA oznacza prezerwatywę, a nie gumkę do ścierania!
Znajomość tych niuansów może okazać się kluczowa podczas podróży lub pracy z anglojęzycznymi partnerami. Dopasowanie języka do sytuacji sprawi, że unikniesz niezręczności i zyskasz pewność siebie. Na szczęście możesz podjąć skuteczne kursy, na przykład angielski online, i w krótkim czasie zdobyć potrzebną wiedzę.
Pisownia: „colour” czy „color”?
Pisownia to kolejna płaszczyzna, na której brytyjski i amerykański angielski wyraźnie się różnią. Brytyjski angielski często zachowuje tradycyjne formy, które pochodzą z języka francuskiego. Amerykański angielski z kolei dąży do uproszczeń, eliminując litery uznane za zbędne.
Najczęściej spotykane różnice w pisowni:
-
Brytyjski: „colour”, „favourite”, „honour” – Amerykański: „color”, „favorite”, „honor”
-
Brytyjski: „programme” – Amerykański: „program”
-
Brytyjski: „defence” – Amerykański: „defense”
Te pozornie drobne różnice mogą mieć duże znaczenie, jeśli piszesz teksty zawodowe, akademickie lub przygotowujesz się do egzaminów językowych. Amerykański system edukacji i wiele międzynarodowych firm preferuje uproszczoną pisownię, podczas gdy brytyjskie instytucje akademickie pozostają wierne tradycyjnym formom.
Pamiętaj, aby trzymać się jednego wariantu pisowni w swoich tekstach. Konsekwencja świadczy o Twojej znajomości języka i dbałości o szczegóły. Jeśli masz wątpliwości, którą wersję wybrać – zastanów się, gdzie będziesz najczęściej używać angielskiego i dopasuj się do tej rzeczywistości.
Akcenty i wymowa: dwa światy
Akcent to jedna z najbardziej wyrazistych cech, która pozwala od razu rozpoznać, czy masz do czynienia z osobą mówiącą po brytyjsku czy amerykańsku. Amerykański akcent jest zwykle bardziej „nosowy”, melodyjnie bardziej monotonny, a jego cechą charakterystyczną jest wyraźna wymowa „r” na końcu wyrazów. Co więcej, w różnych stanach akcenty różnią się nieznacznie, ale ogólnie są łatwiejsze do zrozumienia niż niektóre odmiany brytyjskie.
Z kolei brytyjski angielski to prawdziwa kopalnia dialektów i odmian akcentów. Najbardziej rozpoznawalny jest elegancki „Received Pronunciation” (RP), nazywany również „The Queen’s English”. Usłyszysz go w mediach, w londyńskich elitach czy na tradycyjnych uniwersytetach, jak Oxford czy Cambridge. Jednak poza RP znajdziesz wiele regionalnych akcentów, które różnią się od siebie diametralnie. Przykładowo, akcent z Manchesteru ma bardziej szorstką intonację, a wymowa w Liverpoolu (Scouse) charakteryzuje się dynamicznymi zmianami rytmu i wysokości głosu.
Przykłady różnej wymowy:
-
Słowo „schedule”:
Brytyjski: „shed-yool”
Amerykański: „sked-jool”
-
Słowo „advertisement”:
Brytyjski: „ad-VER-tis-ment”
Amerykański: „AD-ver-tize-ment”
Różnice w wymowie mogą sprawić, że początkowo poczujesz się zagubiony, szczególnie jeśli oglądasz filmy lub seriale z różnych części świata anglojęzycznego. Dlatego warto wybrać kurs, który pozwoli Ci osłuchać się z różnymi akcentami i pomoże zdecydować, który z nich chcesz opanować. W praktyce, znajomość nawet podstawowych różnic w wymowie może znacząco ułatwić komunikację i uniknąć nieporozumień.
Gramatyka: małe, ale istotne detale
Różnice gramatyczne między brytyjskim a amerykańskim angielskim są subtelne, ale mogą wpłynąć na poprawność Twoich wypowiedzi. Często dotyczą one konstrukcji czasowników i użycia czasów, które w zależności od odmiany mogą się różnić.
Przykład konstrukcji z czasownikiem „mieć”:
-
Brytyjski: „I have got a car.”
-
Amerykański: „I have a car.”
Brytyjczycy częściej używają konstrukcji „have got” do wyrażania posiadania, podczas gdy Amerykanie preferują prostsze „have”.
Czasowniki nieregularne to kolejna kwestia, w której można zauważyć wyraźne różnice. W brytyjskim angielskim czasowniki takie jak „learn” czy „burn” często przyjmują formy zakończone na „-t”. W amerykańskim angielskim te same czasowniki zazwyczaj kończą się na „-ed”.
Przykłady czasowników nieregularnych:
-
Brytyjski: „He learnt a lot.”
-
Amerykański: „He learned a lot.”
-
Brytyjski: „She burnt the toast.”
-
Amerykański: „She burned the toast.”
Różnice te mogą wydawać się nieistotne na początku nauki, ale w kontekście formalnych egzaminów językowych, takich jak IELTS czy TOEFL, konsekwencja ma duże znaczenie. Warto więc od początku przyzwyczajać się do jednego wariantu gramatycznego i świadomie go stosować w swoich wypowiedziach pisemnych i ustnych.
Niezależnie od tego, którą wersję wybierzesz, kluczem do sukcesu jest praktyka i świadome korzystanie z języka w różnych sytuacjach.
Podsumowanie
Wybór między brytyjskim a amerykańskim angielskim zależy od Twoich potrzeb i celów. Chcesz pracować w międzynarodowej firmie? Brytyjski może wydawać się bardziej formalny. Planujesz podróże po Stanach? Amerykański angielski będzie bardziej praktyczny. Najważniejsze to być konsekwentnym. Poznanie różnic pozwoli Ci uniknąć nieporozumień i swobodnie poruszać się w obu wersjach języka.
Bez względu na to, który wariant wybierzesz, pamiętaj, że praktyka to klucz do sukcesu!
Artykuł sponsorowany